Categorie: Geen categorie

Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap roepen Noord-Hollanders op geen vuurwerk af te steken rondom stolpboerderijen en andere panden die met riet zijn gedekt. Zo moet brand worden voorkomen. Vorig jaar brandde een stolpboerderij in Berkhout af door vuurwerk.

Vuurwerk, en met name vuurpijlen, zorgen voor brandgevaarlijke situaties bij het afsteken rondom rietgedekte stolpboerderijen, molens en andere gebouwen met rieten daken. Een vuurpijl kan in het riet vast komen te zitten en zo brand veroorzaken. Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap hopen daarom dat Noord-Hollanders een veilige afstand van 75 meter in acht nemen. Daarbij is het ook van belang te letten op de windrichting.

Eigenaren van stolpboerderijen en andere rietgedekte gebouwen kunnen ook maatregelen nemen. Zo wordt aangeraden om het riet zelf nat te spuiten, bij voorkeur meerdere keren op een dag. Het riet raakt zo verzadigd door vocht en is daarmee veel minder vatbaar voor brand door vuurwerk.

Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap roepen verder gemeenten op vuurwerkvrije zones in te richten in gebieden met veel rietgedekte panden.

Wie maakt de mooiste foto van een stolpboerderij? Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de stolp’ en het Westfries Genootschap houden van 21 april tot 25 juni de fotowedstrijd ‘Fotografeer een Stolp’, dit in het kader van de campagne Red de Stolp. De winnaar mag een weekend overnachten in een unieke stolpboerderij in Julianadorp.

De stolpboerderij wordt wel de ‘piramide van het Noorden’ genoemd en hoort onlosmakelijk bij het Noord-Hollandse landschap. Maar het gaat niet goed met de stolp. Het provinciale landschap was 70 jaar geleden maar liefst 10.000 stolpboerderijen rijk, ondertussen is dit aantal gehalveerd.

De stolpboerderij laat zich prachtig vangen in beeld. Daarom schrijven de organiserende verenigingen deze fotowedstrijd uit. Iedereen wordt opgeroepen een mooie foto van een stolpboerderij te maken en die in te sturen via dit formulier. De context, de manier waarop en de plaats maken niks uit; als de stolpboerderij maar een hoofdrol speelt. Dat betekent dat foto’s van de binnenkant van een stolp ook mee mogen doen, mits de stolp een hoofdrol speelt.

De actie loopt van 21 april tot 25 juni via dit formulier. De winnaars worden eind juni bekendgemaakt. De hoofdprijs is een overnachting voor twee personen voor twee nachten in de stolpboerderij Tulpen & Zo in Julianadorp. De winnaar van de tweede prijs mag voor 150 euro uit eten in restaurant de Bokkesprong in Groet (uiteraard ook een stolpboerderij) en de derde prijswinnaar krijgt een boekenbon van 50 euro.

De petitie ‘ Red de Stolp’ van Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap is al meer dan 1.000 keer ondertekend. Heemschut vraagt met de petitie aandacht voor de voortdurende sloop van historische stolpboerderijen in Noord-Holland.

“Met meer dan 1.000 handtekeningen in minder dan twee maanden tijd blijkt dat deze actie op grote steun kan rekenen”, aldus directeur Karel Loeff van Heemschut. In de petitie worden lokale provinciale en lokale politiek opgeroepen om met maatregelen te komen om de stolpen beter te beschermen en te redden.

“Achter de schermen zijn wij op dit moment druk met de provinciale politiek in gesprek om te verkennen wat de mogelijkheden zijn. Duidelijk is wel dat het niet zo kan doorgaan met de stolpboerderij in Noord-Holland. Van de 10.000 stolpboerderijen die de provincie na de oorlog telde, zijn er nu nog slechts 5.000 over en per jaar worden er tientallen gesloopt. Waaronder boerderijen uit de 16de-eeuw. Die zijn onbeschermd en dat vinden wij onbegrijpelijk”, aldus Loeff.

De actie Red de Stolp is eind november van start gegaan en loopt door tot de zomer. De petitie moet dan nog veel meer handtekeningen tellen. Karel Loeff besluit: “We roepen dan ook iedereen op die de stolpboerderijen een warm hart toedragen om onze petitie te tekenen .”

Een grote stolpboerderij in het Noord-Hollandse Berkhout is tijdens Oudjaarsnacht door brand verwoest. Volgens buurtbewoners zou vuurwerk de oorzaak zijn. Opvallend is dat drie jaar geleden in dezelfde straat ook een stolpboerderij in vlammen opging tijdens Oud en Nieuw. Per jaar verdwijnen er zo’n 30 stolpen in Noord-Holland, ook door brand.

De brand brak rond kwart voor drie in de ochtend uit. Door de harde wind was de brand lastig te blussen en was er sprake van veel vliegvuur. Niemand raakte gewond. De boerderij was voor de brandweer niet meer te redden.

De eigenaar zegt tegen het Noord-Hollands dagblad dat hij nog geen idee heeft hoe de brand heeft kunnen ontstaan. “We merkten het zelf eerst niet, we werden door de buren gealarmeerd. Toen stond de boel al in lichterlaaie. Het is een triest zootje. En een drama. Gelukkig zijn er geen slachtoffers. En we zijn blij dat er met de beesten niks gebeurd is. Nu is het opruimen.’”

Erfgoedvereniging Bond Heemschut voert samen met de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap voor de stolpboerderijen. Elk jaar verdwijnen er circa 30 door brand, maar ook door gewone sloop. Heemschut hoopt met de campagne de bewustwording te vergroten over de stolpboerderij: een uniek boerderijtype dat alleen in het Noord-Hollandse landschap voorkomt.

Foto: De boerderij aan de Westeinde in Berkhout die door brand is verwoest. Collectie: Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’

In de afgelopen maanden hebben de 15 verspreid in het land opererende boerderijenstichtingen en hun koepelorganisatie Agrarisch Erfgoed Nederland, het manifest Gebruik de boerderij! opgesteld. Het manifest is een oproep aan overheden en ontwikkelaars, eigenaren en bewoners van historische boerderijen, aan iedereen die het aangaat, om op een verstandige manier gebruik te maken van het vele agrarisch erfgoed dat er in ons land te vinden is.

Het manifest is gepresenteerd en aangeboden tijdens het congres dat plaatsvond in Zutphen.

Het manifest is in de eerste plaats een oproep om erkenning te geven aan de waarden van historische boerderijen, omliggende erven en land. De belangrijkste opgaven waar het platteland zich voor gesteld ziet, hebben betrekking op de schaalvergroting van de landbouw, de effecten van de bevolkingskrimp, de groei van de stad, de klimaatverandering en de energietransitie. Maatschappelijk gewaardeerd agrarisch erfgoed kan helpen oplossingen te vinden voor deze vraagstukken.

Daartegenover staat de voor eigenaren zo belangrijke vraag: hoe zorgen we ervoor dat de vele fraaie historische boerderijen met hun karakteristieke verschijningsvorm, de aantrekkelijkheid van het platteland mede kunnen blijven bepalen? Hoe ondersteunen we de eigenaren in het vinden van nieuwe functies en in de financiering van hun vaak niet geringe onderhoudsopgave.

Kortom: dit manifest vraagt aandacht voor de waarden van karakteristieke boerderijen, voor het feit dat die boerderijen de aantrekkelijkheid van het platteland bepalen en dat je ervoor moet zorgen dat dat zo blijft.

De gemeente Alkmaar loopt voorop met haar ‘stolpenbeleid’. De gemeente herkent op een vooruitstrevende manier de kansen van de stolpboerderij. Daarom kreeg wethouder Anjo van de Ven van Heemschut, Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp en het Westfries Genootschap de ‘warme douche’.

De wethouder kreeg de erkenning uitgereikt tijdens de aftrap van de campagne Red de Stolp. Volgens de initiatiefnemers is de gemeente Alkmaar een voorbeeld voor andere gemeenten in de provincie. Door de stolp te erkennen als een belangrijk icoon in het landschap en een apart beleid te ontwikkelen hiervoor, wordt de boerderij op de juiste waarde geschat.

Anjo van de Ven was erg blij met de erkenning.

Op de foto: wethouder Anjo van de Ven (midden met prijs) krijgt ‘warme douche’ uitgereikt door (vlnr) Evert Vermeer van de Boerderijenstichting, Karel Loeff van Heemschut en Jan Smit van het Westfries Genootschap. 

Op de drukbezochte startbijeenkomst is woensdagmorgen de campagne Red de Stolp afgetrapt. Onder toeziend oog van zo’n 70 belangstellenden opende de Alkmaarse wethouder Anjo van de Ven de website Reddestolp.nl en tekende zij de petitie.

Het provinciale landschap was 70 jaar geleden maar liefst 10.000 stolpboerderijen rijk, ondertussen is dit aantal gehalveerd. Jaarlijks verdwijnen nog altijd circa 30 historische vooroorlogse stolpboerderijen waarmee het icoon uit onze provincie zwaar onder druk staat. Daarom trekken wij aan de bel met deze campagne om stolpen in de hele provincie op de kaart te zetten.

De bescherming en de mogelijkheden voor herbestemming van deze unieke boerderijen zijn op dit moment onvoldoende. Een cultuuromslag is nodig. Bij alle politieke en economische beslissingen waar stolpen bij betrokken zijn, moet gestreefd worden naar behoud van dit unieke cultuurgoed.

Daarom de actie Red de Stolp van Erfgoedvereniging Bond Heemschut, Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap.