Auteur: hds_admin01

Bijeenkomst Red de stolp | Oktober 2025

Bijeenkomst Red de Stolp 2025 verplaatst
Door organisatorische redenen is de bijeenkomst verplaatst naar oktober.

Stolpboerderijen horen onlosmakelijk bij het Noord-Hollandse landschap. Wie deze piramide van de polder ziet, weet in Noord-Holland te zijn. De stolp staat echter onder druk. Het provinciale landschap was 70 jaar geleden maar liefst 10.000 stolpboerderijen rijk, ondertussen is dit aantal gehalveerd. Om zicht te krijgen op hoeveel stolpboerderijen er nog zijn, inventariseerde de Boerderijenstichting Noord-Holland in 2003 met hulp van een groot aantal historische Verenigingen het stolpenbestand in de provincie. In opdracht van de Provincie Noord-Holland inventariseerde en waardeerde MOOI Noord-Holland in 2021 het stolpenbestand. Dit leidde tot de Noord-Hollandse Waarderingskaart voor Stolpboerderijen. Uitkomst was circa 5000 stolpen en het inzicht dat de stolpboerderij onverminderd onder druk staat. Beleid om behoud te stimuleren is noodzakelijk!

In 2017 richtte Erfgoedvereniging Bond Heemschut in samenwerking met de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp en het Westfries Genootschap, Red de Stolp op om de afname te stoppen. Anno 2025 blijft Red de Stolp de stolpboerderij hoog op de agenda zetten. En dat kunnen we niet zonder u, de échte ogen en oren ter plaatse.

Waarom organiseren wij deze bijeenkomst
Met de nieuwe Omgevingswet en het door de provincie opgestelde inspiratiedocument voor beleidsregels dat door gemeenten in beleid kan worden geïmplementeerd, is 2025 het moment om samen te komen en samen te onderzoeken hoe de stolpboerderij beter beschermd kan worden.

De bijeenkomst is dankzij bijdragen van Erfgoedvereniging Heemschut en de Boerderijenstichting Noord-Holland gratis maar aanmelden is noodzakelijk. Dit kunt u doen door een mail te sturen naar info@heemschut.nl onder vermelding van de naam van uw vereniging en de namen van uw vertegenwoordigers. Voor vragen kunt u contact opnemen via reddestolp@gmail.com.

 

Nieuwe richtlijnen voor behoud historische stolpboerderijen Noord-Holland

Het aantal kenmerkende stolpboerderijen in Noord-Holland neemt geleidelijk aan af.

Dit is een groot verlies voor de identiteit van het Noord-Hollandse landschap waarvoor deze stolpen beeldbepalend zijn. Voor het behoud en de bescherming van dit unieke erfgoed heeft provincie Noord-Holland samen met 15 gemeenten richtlijnen ontwikkeld.

Gedeputeerde Cultureel erfgoed Jelle Beemsterboer: “Voor veel mensen zijn de kenmerkende Noord-Hollandse Stolpboerderijen een onmiskenbaar onderdeel van ons erfgoed. Het laat ons zien waar we vandaan komen, en het vertelt het verhaal over de ontwikkeling van onze samenleving, de agrarische bedrijfsvoering en het landgebruik. Dankzij de nieuwe richtlijnen kunnen stolpboerderijen beter beschermd worden. Dit is belangrijk zodat deze rijke geschiedenis behouden blijft en we het kunnen doorgeven aan de volgende generaties.”

Waarderingskaart en richtlijnen

In Noord-Holland staan bijna 5.000 historische stolpboerderijen, van vóór 1966. Onderzoek in opdracht van de provincie toont aan dat de verschillen tussen gemeenten heel groot zijn als het gaat om behoud van deze waardevolle en karakteristieke boerderijen. De wens van veel gemeenten was daarom om gezamenlijk eenduidige richtlijnen te ontwikkelen, zodat zij meer mogelijkheden hebben om de stolpboerderijen beter te behouden. Bijvoorbeeld door ze een andere functie te geven en daarmee het hergebruik van stolpen aantrekkelijker te maken.

Eerder lanceerde de provincie een waarderingskaart, waarop te zien is waar de stolpen precies staan en welke daarvan waardevol zijn om te behouden. Een deel van dit bijzondere erfgoed is al beschermd als monument, maar voor het behoud van het grotere deel onbeschermde stolpen zijn nu de nieuwe richtlijnen ontwikkeld. De richtlijnen bestaan uit verschillende voorbeeldregels die gemeenten in hun omgevingsplan kunnen overnemen, zodat de karakteristieken van de stolpboerderij en het stolpenerf zoveel mogelijk behouden kunnen blijven bij ontwikkelingen in de toekomst.

De gezamenlijk opgestelde richtlijnen zijn opgenomen als bijlage van de Noord-Hollandse Waarderingskaart voor Stolpboerderijen. Meer informatie: Noord-Hollandse waarderingskaart voor stolpboerderijen

Stolp op de kaart

Op de website van de Boerderijenstichting Noord-Holland kunt u in de Beeldbank zoeken naar specifieke stolpboerderijen. Voer het adres in of kies voor bijvoorbeeld de gemeente of het boerderijtype. De Beeldbank wordt actief bijgehouden door de Boerderijenstichting maar ook door eigenaren en historische verenigingen. Als u mutaties heeft zijn deze altijd heel welkom!

De provincie Noord-Holland ziet de stolpboerderij als icoon van het Noord-Hollandse landschap en heeft in de periode 2021-2022 een proviciebrede inventarisatie van alle nog bestaande stolpboerderijen gedaan. De resultaten zijn terug te vinden in een Storymap waar niet alleen de stolpen op de kaart zijn gezet maar ook  categorieën zoals de stolp in het landschap en stolpverhalen zijn terug te vinden. Neem een kijkje via Noord-Hollandse waarderingskaart voor stolpboerderijen.

Aanbieding Petitie Red de Stolp aan provinciale commissie

Op de Stolpendag op 28 juni hebben de initiatiefnemers de petitie “Red de Stolp” aangeboden aan de Statenleden Tom Buijtendorp (D66) en Nico Papineau Salm (PvdA) om aandacht te vragen voor het behoud van de Noord-Hollandse stolpen. Daarbij het verzoek om de petitie door te geven aan Provinciale Staten. Met de petitie wordt gevraagd om maatregelen en budget om de kenmerkende stolpen in het Noord-Hollandse landschap te behouden.

De Provincie Noord-Holland heeft onlangs de stolpen opgenomen in de vernieuwde Leidraad voor landschap en cultuurhistorie. Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap vragen echter opnieuw aandacht gezien de omvang van de opgave.

Er zijn 2250 handtekeningen verzameld op petities.nl om dit signaal te versterken.

Ook Fred Kramer (GroenLInks) ziet de urgentie om het beleid voor behoud van de stolpen opnieuw te bekijken en zo nodig te versterken. Marco Wiesehahn (VVD) vind het verstandig om binnenkort met de Staten het gesprek aan de te gaan over de toekomst van de stolp in Noord-Holland.

Op 9 juli hebben de vier Statenleden gezamenlijk de 2292 petities aan Rosan Kocken, voorzitter van de commissie Economie, Energie & Bestuur aangeboden. De vier genoemde partijen zullen een discussienota opstellen voor het bespreken van de petitie in de eerste commissievergadering na de zomervakantie. Deze vindt plaats op 17 september.

Unieke provinciale samenwerking om stolpen te redden

Erfgoedvereniging Bond Heemschut, de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de stolp’ en het Westfries Genootschap slaan de handen ineen met tientallen lokale historische verenigingen om de stolpboerderij in Noord-Holland te redden.

De stolpboerderij wordt wel de ‘piramide van het Noorden’ genoemd en hoort onlosmakelijk bij het Noord-Hollandse landschap. Maar het gaat niet goed met de stolp. Het provinciale landschap was 70 jaar geleden maar liefst 10.000 stolpboerderijen rijk, ondertussen is dit aantal gehalveerd.

In december ging daarom de campagne Red de Stolp van start. Noord-Hollanders worden opgeroepen om de petitie te tekenen de politiek te overtuigen de stolpboerderij beter te beschermen. Een succes, inmiddels is de petitie al meer dan 1500 keer getekend.

In de provincie Noord-Holland verdwijnen jaarlijks nog altijd circa 30 historische vooroorlogse stolpboerderijen, waarmee het icoon uit onze provincie zwaar onder druk staat. Daarom willen wij met deze campagne stolpen in de hele provincie op de kaart te zetten. De bescherming en de mogelijkheden voor herbestemming van deze unieke boerderijen zijn op dit moment onvoldoende. Een cultuuromslag is nodig. Bij alle politieke en economische beslissingen waar stolpen bij betrokken zijn, moet gestreefd worden naar behoud van dit unieke cultuurgoed.

Vrijdag 23 februari vindt in het stadhuis van de gemeente Beemster een unieke bijeenkomst plaats. Tientallen lokale historische verenigingen komen dan samen met vertegenwoordigers van Heemschut, de Boerderijenstichting en het Westfries Genootschap om te praten over een verdere samenwerking. De lokale verenigingen vormen samen een fijnmazig netwerk die door de lokale binding erg goed zijn in het signaleren van bedreigde stolpen en het melden daarvan. Heemschut, de Boerderijenstichting en het Westfries Genootschap hopen zo alle bedreigde stolpboerderijen in de provincie Noord-Holland in kaart te brengen.